Wat is PMS (premenstrueel syndroom)?

Misschien ben jij wel één van de vele vrouwen die er maandelijks last van heeft. Prikkelbaarheid, depressie, huilbuien of angst. Of lichamelijke klachten als slaapproblemen, vocht vasthouden, opgeblazen gevoel, hoofdpijn, pijnlijke of opgezette borsten, food cravings of huidproblemen. Dan zou het zomaar eens kunnen zijn dat jij lijdt aan PMS ofwel premenstrueel syndroom. Maar wat is PMS? In dit artikel vertel ik je graag wat PMS inhoudt, de veelvoorkomende PMS symptomen waaraan je PMS kunt herkennen, een mogelijke oplossing om PMS te verhelpen en nog veel meer.

Wat is PMS?

Laten we beginnen bij het begin: wat is PMS en wat betekent überhaupt PMS? PMS betekent Premenstrueel Syndroom. Dit syndroom kan zich in allerlei verschillende klachten uiten, van lichamelijke klachten tot mentaal/emotionele klachten.

Het woordje ‘pre-‘ is hier heel belangrijk. Een voorwaarde om te mogen zeggen dat je lijdt aan PMS, moet je de klachten ervaren in je luteale fase. Dat wil zeggen de periode voorafgaand aan je menstruatie. Bij de één is dat bv. 2 dagen voor de menstruatie, bij de ander 10 dagen.

Nog een voorwaarde is dat de klachten weer moeten verdwijnen op de 1e dag van je menstruatie of tijdens je menstruatie. Je dient dus minstens één week in je hele cyclus klachtenvrij te zijn.

Heb je klachten tijdens je héle cyclus, bv. hoofdpijn, spijsverteringsproblemen of acné, en worden deze tijdens je luteale fase erger, dan is dit geen PMS. Meestal is er dan een onderliggend probleem en dient dit eerst behandelt te worden. Hopelijk is nu wat is PMS een stuk duidelijker en weet je al wat beter waar je moet zoeken met jouw klachten.

Heb jij last van PMS? Lees dan vooral verder. Nu we hebben uitgelegd wat PMS is, willen we graag meer vertellen over de symptomen, maar ook wat is PMDD en het ontstaan van beide syndromen.

De symptomen van PMS

De symptomen zijn zowel fysiek als emotioneel/mentaal. De meest voorkomende fysieke klachten zijn voornamelijk:

1. slaapproblemen
2. vocht vasthouden
3. opgeblazen gevoel
4. hartkloppingen
5. gewricht- en spierpijn
6. hoofdpijn
7. migraine
8. vermoeidheid
9. hersenmist (brain fog)
10. onbedwingbare trek (food cravings)
11. pijnlijke of opgezette borsten 
12. huidproblemen zoals acné
13. lage bloedsuikerspiegel

De meest voorkomende emotionele klachten zijn voornamelijk:

1. stemmingswisselingen
2. prikkelbaarheid
3. angst
4. depressie 
5. huilbuien

Ik kan het rijtje met symptomen nog wel verder uitbreiden met zoveel meer klachten, maar waar het bij PMS om gaat is wanneer de klachten verschijnen en verdwijnen.

Bestaat PMS wel?

Wat is PMS en bestaat het wel? In deze alinea vertel ik je meer over hetgeen of PMS wel bestaat. PMS is voor het eerst beschreven begin jaren ’80. En sindsdien is het een onderwerp waar verschillende meningen over bestaan. Volgens de één bestaat het wel, volgens de ander niet. En toch heeft de meerderheid van de vrouwen er last van. Dat is een feit.

Ik geloof ook zeker dat het wel bestaat, maar dat er bij velen (ook huisartsen) onduidelijkheid over is. Vaak wordt de term PMS gebruikt om de emoties van de vrouw aan te tonen en/of dat deze emoties hormonaal zijn. En dat bedoelen we dan niet in de positieve zin! Dat is jammer want emoties kunnen zeker hormonaal zijn, maar hormonen in balans zorgen juist voor fijne emoties.  

Wat is PMS / PMDD?

Naast PMS heb je ook nog PMDD. De term PMDD is voor de meeste mensen nog vrij onbekend. PMDD betekent Premenstrual Dysphoric Disorder en is de ernstigere variant van PMS. Klachten zijn vooral emotioneel, zoals premenstruele depressie, prikkelbaarheid of angst. Ongeveer 1 op de 20 vrouwen heeft last van PMDD. Onderzoek toont aan dat de cellen van een vrouw met PMDD anders op hormonen reageren dan van vrouwen zonder PMDD. Hoewel PMDD wel met de menstruele cyclus lijkt samen te hangen, wordt het niet veroorzaakt door de hormonale schommelingen tijdens de cyclus. Wel reageren vrouwen met PMDD gevoeliger op de hormoonschommelingen. Mogelijk is PMDD genetisch aangelegd. 

Hoe ontstaat PMS of PMDD?

Zoals er onduidelijkheid bestaat over het wel of niet bestaan van PMS of PMDD, bestaat er ook nog enige onduidelijkheid over de oorzaak ervan. En waarom de ene vrouw er wel last van heeft en de andere vrouw niet.

 Ten eerste kunnen de volgende punten een rol spelen bij het ontstaan van PMS of PMDD:

1. Een overactief stress-systeem (HPA-as) of een disregulatie hiervan
2. Disbalans van het autonome zenuwstelsel (verhoogde activiteit van je actieve sympathische deel, verlaagde activiteit van je rustgevende parasympathische deel)
3. Een verhoogde productie en/of gevoeligheid voor het hormoon prolactine
4. Disbalans tussen de oestrogeen- en progesteronspiegel (progesteron is altijd te laag ten opzichte van oestrogeen)
5. Insulineresistentie (voorloper van diabetes type 2)
6. Chronische ontsteking

Ook kunnen volgens wetenschappers verschillende andere factoren een rol spelen bij het ontstaan en verergering van PMS, zoals onvoldoende rust, obesitas, roken, onvolwaardige voeding, een lage inname van essentiële voedingsstoffen (waaronder calcium, magnesium, vitamine D, omega 3-vetzuren), gebrek aan lichaamsbeweging en erfelijke aanleg.

Onderzoek naar PMS en PMDD

Daarnaast is er in een onderzoek aangetoond dat (ik citeer): ‘vermoedelijk het (psycho)neuro-endocriene systeem bij vrouwen met PMS, vergeleken bij vrouwen zonder klachten, minder flexibel is in het opvangen van normale, fysiologische hormoonschommelingen tijdens de menstruatiecyclus. Er zijn sterke aanwijzingen dat geslachtshormonen (en metabolieten) PMS-klachten veroorzaken bij daarvoor gevoelige vrouwen door complexe beïnvloeding van de serotonerge, opioïde en GABA-erge neurotransmissie in de hersenen’.

De oplossing om PMS te verminderen

Nu zul je denken: is daar dan nog wel iets aan te doen? Ja, daar is zeker nog iets aan te doen. En dan bedoel ik niet met de anticonceptiepil die de meeste huisartsen voorschrijven om je hormonen ‘stil te leggen’. Dat kan inderdaad helpen. Maar niet op een goede manier en zeker niet op de lange termijn. Het zorgt ervoor dat je geen last meer hebt van hormoonschommelingen. Fijn, zul je denken. Maar dat komt omdat je je eigen hormoonhuishouding ‘plat hebt gelegd’. De synthetische hormonen nemen het over. Synthetische hormonen kunnen een hele andere uitwerking hebben en juist tegenovergesteld werken. En dat wil je niet.

Het PMS plan als oplossing voor PMS

Het is normaal dat je hormonen schommelen omdat deze in een cyclisch patroon werken met je ovulatie. En dat is nodig om ze te kunnen maken. Het is niet nodig om je hormonen ‘stil te leggen’, zoals met anticonceptie. 

Door je sekshormonen progesteron en oestrogeen te stabiliseren, je spijsvertering te optimaliseren en stress te reduceren, kun je PMS verslaan. En dat kan sneller dan je denkt!

Als hormoontherapeut heb ik een PMS plan ontwikkeld voor vrouwen met PMS klachten. Dit plan is geschikt voor iedere vrouw die de hele maand happy wil zijn zonder vervelende klachten.

Indien je graag tips wilt ontvangen om menstruele klachten te verminderen, download dan mijn e-book "5 tips om je menstruatie klachten te verminderen".

Heb je naar aanleiding van dit artikel vragen over wat is PMS of zou je mijn hulp hierbij goed kunnen gebruiken, neem dan contact met mij op. Ik help je graag!